Sid Meier's Starships

To μικρό αδερφάκι του Civilization: Beyond Earth. 

Η ανάπτυξη ενός παιχνιδιού είναι όπως είναι φυσικό μια ομαδική δουλειά. Πολλές διαφορετικές ομάδες εργάζονται για την επίτευξη του δημιουργικού στόχου, η καθεμία σε διαφορετικό τομέα του game design από το εικαστικό κομμάτι στην μουσική και από το level design στον προγραμματισμό και στο animation. Υπό το πρίσμα αυτό και σε αντίθεση με την -λόγω οπτικοακουστικότητας των μέσων- συγγενική τέχνη του κινηματογράφου οι μαέστροι πίσω από τις ιδέες συνήθως χάνονται μέσα στην ομάδα και το όνομά τους αντικαθίσταται από το όνομα της εταιρίας. Λέω σε αντίθεση με τον κινηματογράφο διότι εκεί ο σκηνοθέτης πάντα θεωρείται δημιουργός της ταινίας παρόλο που και εκεί το τελικό αποτέλεσμα οφείλεται σε ομαδική δουλειά πολλών. Σε αυτό το περιβάλλον λοιπόν είναι πολύ δύσκολο και σπάνιο για μεμονωμένα άτομα να κάνουν το όνομά τους να ακουστεί και να αντηχήσει στις συνειδήσεις ως δημιουργοί και μαέστροι του εκάστοτε παιχνιδιού. Σε αυτό το περιβάλλον έχουν χτίσει τα ονόματα τους οι μεγάλες πλην λίγες προσωπικότητες του χώρου όπως ο Hideo Kojima, ο Shigeru Miyamoto, ο John Carmack και φυσικά ο Sid Meier.

Όποια και να είναι η άποψή σας για τα games που έχει σχεδιάσει ο Sid Meier ανά τα δεκάδες χρόνια ενέργείας του, νομίζω πως μπορούμε όλοι να συμφωνήσουμε ότι το όνομά του έχει χαραχτεί ανεξίτηλα στην ιστορία της βιομηχανίας μας δίπλα από τα εμβληματικά δημιουργήματά του που περήφανα φέρουν το όνομά του. Για τους περισσότερους από εμάς το προσωνύμιο “Sid Meier's” σε κάθε κυκλοφορία που το φέρει, αποτελεί σφραγίδα ποιότητας. Συνεπώς όταν ανακοινώθηκε το Sid Meier's Starships ο ενθουσιασμός χτύπησε κόκκινο διότι η ατέρμονη αγάπη για την 4Χ φόρμουλα έμελλε να πλαισιωθεί από ένα αλά Star Trek, space opera πέπλο - συνδυασμός βγαλμένος από τα άδυτα των συλλογικών gaming φαντασιώσεων- και όλα αυτά δια χειρός του βιρτουόζου game designer. Και παρόλο που οι κόκκινες σημαίες ήταν πασιφανείς στο γεγονός ότι αναπτυσσόταν για iOS πρωτίστως και για PC δευτερευόντως και στο όχι και τόσο πανηγυρικό marketing που πλαισίωσε την προώθησή του, το όνομα του Sid Meier μας παρέσυρε στην δημιουργία ελπίδων που έμελλαν να μείνουν ανεκπλήρωτες και ξεχασμένες στην σκιά της μετριότητας που ονομάζεται Sid Meier's Starships.

Ξεκινάμε από εκεί που τα αφήσαμε
Το Sid Meier's Starships είναι δημιουργημένο από την Firaxis Games και ανήκει στην κατηγορία των turn-based Strategy με 4Χ χαρακτηριστικά παρμένα από την θεμελιωμένη φόρμα του Civilization. Τοποθετείται σεναριακά στον ευρύτερο μύθο του Civilization: Beyond Earth, με το οποίο μοιράζεται πληθώρα στοιχείων και δένει λογικά και μηχανικά. Το σενάριο ή τουλάχιστον ότι υπάρχει από αυτό συνεχίζει από εκεί που μας άφησε το Beyond Earth, με την αποικία σας να έχει εξελιχθεί και ακμάσει για πολλά χρόνια. Λόγω αυτού ο πολιτισμός σας στρέφεται εκ νέου προς τα άστρα ώστε να επεκταθεί σε νέους πλανήτες, να γνωρίσει τους αποίκους αυτών και να εξερευνήσει ολόκληρο τον γαλαξία.

Το σενάριο δεν ήταν ποτέ το δυνατό σημείο οποιουδήποτε Civilization. Ανέκαθεν οι developers δημιουργούσαν έναν κόσμο από ένα αμάλγαμα γνωστών πολιτισμών και ιστορικών προσωπικοτήτων και σας άφηναν να γράψετε την ιστορία από την αρχή μόνοι σας μέσω του gameplay. Στο Beyond Earth, από την άλλη υπάρχει μια καλοστημένη προϊστορία για τον κόσμο που εξηγεί την κατάσταση στην οποία τον βρίσκετε στην αρχή της περιπέτειάς. Και στις δύο περιπτώσεις το τεράστιο βάθος του gameplay και οι υπεράριθμες αλληλεπιδράσεις που προσφέρει αυτό, επέτρεπαν στον κόσμο να αποκτάει ζωή δίνοντας την δυνατότητα επανεγγραφής της παγκόσμιας ιστορίας βάσει των επιλογών σας. Παρόλο που το Sid Meier's Starships μοιράζεται το σύμπαν του με αυτό του Beyond Earth δεν καταφέρνει να μεταδώσει το ίδιο αίσθημα βαρύτητας. Το γεγονός αυτό οφείλεται εν μέρει στην έλλειψη gameplay μηχανισμών οι οποίοι να επιτρέπουν ουσιώδη αλληλεπίδραση με τον κόσμο και εν μέρει στον αβάσταχτα νωχελικό χειρισμό των γνώριμων στοιχείων του σύμπαντος. Θα ακούσετε πολλά γνώριμα ονόματα από το Beyond Earth, όπως το όνομα των factions και των ιδεολογιών, αλλά στο τέλος της ημέρας τα στοιχεία αυτά δεν επηρεάζουν απολύτως τίποτε πέραν της χρωματικής απεικόνισης στο user interface. 

Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται
Ανοίγοντας το Starships συναντάτε ένα καταθλιπτικά μινιμαλιστικό μενού με τις επιλογές New Game, Continue και Load Game και ένα κουμπι-γρανάζι κάπου χαμένο στα δεξιά της οθόνης το οποίο οδηγεί στις ακόμα πιο καταθλιπτικά μινιμαλιστικές επιλογές ρυθμίσεων. Η πρώτη αυτή εικόνα αντικατοπτρίζει άψογα την γενικότερη εικόνα του Starships η οποία είναι αυτή μιας δημιουργίας γδυμένης και μειωμένης στα απολύτως απαραίτητα. Κατ' επέκταση το συνολικό αποτέλεσμα είναι λειτουργικό μεν, αλλά εκκωφαντικά άδειο και φτωχο δε.

Κατά την εκκίνηση νέας παρτίδας καλείστε να επιλέξετε την ιδεολογία σας ανάμεσα στις γνώριμες από το Beyond Earth Supremacy, Harmony και Purity. Μετέπειτα η επιλογή αυτή θα αλλάξει την στάση άλλων πολιτισμών απέναντί σας, με ομοϊδεάτες να είναι πιο φιλικοί, αλλά πέραν αυτού δεν επηρεάζει κάτι άλλο. Επιπλέον καλείστε να επιλέξετε τον ηγέτη του οποίου τον ρόλο θα αναλάβετε με τον καθέναν από τους οκτώ διαθέσιμους να έχει διαφορετικό πορτρέτο και κάποιο διαφορετικό μπόνους. Επίσης η επιλογή αυτή δεν θα παίξει κανέναν απολύτως ρόλο στην συνέχεια πέραν του πλεονεκτήματος που θα λάβετε από τα διαθέσιμα μπόνους. Γενικότερα οι επιλογές που θα γίνουν σε αυτό το σημείο έχουν τελείως ψυχρό μαθηματικό χαρακτήρα και γίνονται ξεκάθαρα βάση του ποιου μπόνους σας ακούγεται πιο ελκυστικό. Εν τέλει ούτε αυτό θα διατελέσει κάποιο σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη των πραγμάτων όμως μιας και το gameplay είναι απολύτως γραμμικό. Περισσότερα σχετικά με αυτό στην συνέχεια.

Διαπλανητικά ταξίδια και εκπλήρωση χατιριών
Όπως σε πολλά Strategy campaigns έτσι και εδώ το gameplay κινείται γύρω από δύο διαφορετικούς άξονες. Ο πρώτος και πιο μακροσκοπικός είναι το 4Χ κομμάτι αυτού το οποίο περιλαμβάνει την εξερεύνηση του γαλαξία, την αλληλεπίδραση με τους υπόλοιπους πολιτισμούς και την διαχείριση των πόρων των πλανητών σας. Το δεύτερο είναι το σύστημα μάχης το οποίο ακολουθεί μια XCOM turn-based λογική με διαστημόπλοια αντί για στρατιώτες. Ας δούμε πιο αναλυτικά τον πρώτο άξονα εκ των δύο.

Ο χάρτης στον οποίον λαμβάνει χώρα το Starships είναι ένα τυχαία δημιουργημένο πλέγμα συνεχόμενων πλανητών το οποίο συνιστά και τον γαλαξία τον οποίον καλείστε να εξερευνήσετε και κατακτήσετε. Εξίσου τυχαία επιλέγεται ένας από αυτούς τους πλανήτες για κάθε παίκτη ώστε να αποτελέσει και την πρωτεύουσα-πατρίδα αυτού. Να ανοίξουμε μια μικρή παρένθεση στο σημείο αυτό για να ξεκαθαρίσουμε πως όταν λέμε παίκτες εννοούμε εσάς και τους AI αντιπάλους μιας και δεν υπάρχει κανενός είδους multiplayer. Από τον πλανήτη αυτόν ξεκινάει ο στόλος σας σε πλήρη απαρτία μόλις δύο διαστημοπλοίων. Τον στόλο αυτό κινείτε σύσσωμο κάθε φορά καθώς πάτε από πλανήτη σε πλανήτη. Δεν δίνεται δηλαδή η δυνατότητα διαχωρισμού των στρατευμάτων σας ώστε να τα σκορπίζετε σε διάφορα σημεία του χάρτη. Στην ουσία είναι σαν να έχετε ένα μεμονωμένο πιόνι-μονάδα το οποίο και κινείτε στο ταμπλό-γαλαξία από τετραγωνάκι-πλανήτη σε τετραγωνάκι-πλανήτη.

Κάθε φορά που φτάνετε σε έναν νέο πλανήτη καλείστε να αντιμετωπίσετε την επιλογή του να τον βοηθήσετε σε κάποιο πρόβλημα του ή οχι. Αν τον βοηθήσετε τον προσθέτετε στην σφαίρα επιρροής σας με αποτέλεσμα να λαμβάνετε πόρους από αυτόν. Αν τον βοηθήσετε αρκετές φορές ο πλανήτης αυτός θα μπει εντός των συνόρων σας και θα ενωθεί με τον πολιτισμό σας. Επειδή η βοήθεια που προσφέρετε πάντα έρχεται στην μορφή μάχης μπορεί να κρίνετε ότι δεν αξίζει τον κόπο και να προχωρήσετε σε πιο γόνιμα εδάφη. Μέσα σε έναν γύρο μπορείτε να κάνετε αρκετές κινήσεις με τον στόλο σας γεγονός που σας επιτρέπει να επισκεφθείτε αρκετούς πλανήτες σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Οι πλανήτες εντός των συνόρων σας παράγουν πόρους για εσάς, τους οποίους μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ώστε να χτίσετε upgrades για τους πλανήτες ή για τον στόλο σας. Τα upgrades των πλανητών αυξάνουν την παραγωγικότητά τους με τρόπο απολύτως γραμμικό. Για παράδειγμα αν χτίσετε ένα Cryptolab θα παράγετε περισσότερη επιστήμη χωρίς αυτό να κοστίζει κάτι. Στην συνέχεια μπορείτε να κάνετε upgrade το Cryptolab ώστε να παράγει όλο και περισσότερη επιστήμη. Ως εκ τούτου αφαιρείται τελείως η περιπλοκότητα από την εξισορρόπηση και διαχείριση των διάφορων πόρων και αντικαθίσταται από ένα σύστημα το οποίο σας επιτρέπει να παράγετε όλο και περισσότερο χωρίς καμία στρατηγική απαίτηση ή συνέπεια.

Όταν η διπλωματία...αποτυγχάνει
Ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία για μια κυκλοφορία αυτού του χώρου είναι το σύστημα της διπλωματίας. Μέσω αυτού και καθώς αλληλεπιδράτε με τους υπόλοιπους πολιτισμούς η κάθε παρτίδα αποκτάει ζωή και μαζί της ζωντανεύει και ο κόσμος. Στο Sid Meier's οι μόνες επιλογές διπλωματίας είναι η συνθήκη ειρήνης -η οποία γίνεται άνευ όρων αν είστε ομοϊδεάτες και ποτέ αν δεν είστε- και η κήρυξη πολέμου. Μερικές φορές οι αντίπαλοι θα σας δωροδοκήσουν για να σταματήσετε να βοηθάτε κάποιον πλανήτη που ήδη βοηθάνε αυτοί και εκεί λήγει η οποιαδήποτε ειρηνική αλληλεπίδραση που θα έχετε με αυτούς. Όπως και σε άλλους τομείς έτσι και εδώ το Starships απογοητεύει και δεν προσφέρει καμία απολύτως εμβάθυνση. Οι επιλογές διπλωματίας είναι γελοιωδώς ελλιπείς και υπάρχουν μόνο για να υπάρχουν.

Όταν η διπλωματία αποτυγχάνει όμως έχουμε μάχη και ένα καταπληκτικό σύστημα μάχης θα μπορούσε να συγχωρέσει όλα τα υπόλοιπα στραβοπατήματα του Starships. Παρόλο όμως που το σύστημα μάχης και το σύστημα διαχείρισης στόλου είναι με διαφορά το πιο ενδιαφέρον πράγμα προς διάθεση πάσχει και αυτό από έλλειψη χροιάς. Για παράδειγμα κανένας δεν ασχολείται με την σειρά Total War για το turn-based metagame διαχείρησης της αυτοκρατορίας που υπάρχει ανάμεσα στις μάχες. Η σειρά ορίζεται από τις μάχες που προσφέρει και επιτυγχάνει πάνω στους ώμους αυτής. Ακριβώς το ίδιο ισχύει και στο Starships, όμως εκεί που ένα Total War ορίζεται από ένα άρτιο και ιδιαίτερο σύστημα μάχης το Starships ορίζεται από ένα αδιάφορο και επιφανειακό σύστημα μάχης, το οποίο μπορεί να μην είναι κακό αλλά αδυνατεί να ξεπεράσει την μετριότητα.

Όπως έχει προαναφερθεί έχετε στην διάθεσή σας έναν διαστημικό στόλο. Τον στόλο αυτό μπορείτε να τον βελτιώσετε είτε αυξάνοντας των αριθμό του σε διαστημόπλοια είτε αγοράζοντας upgrades για τα ήδη υπάρχοντα. Το γενικότερο σύστημα διαχείρισης του στόλου παρουσιάζει κάποιο ενδιαφέρον μιας και κάθε φορά που αποκτάτε κάποιο upgrade αλλάζει δυναμικά και η εμφάνιση του αντίστοιχου διαστημοπλοίου. Το σύστημα αυτό επιπλέον δίνει μερικές διαφορετικές προσεγγίσεις αναβαθμίσης. Για παράδειγμα μπορείτε σε ένα διαστημόπλοιο να βελτιώσετε τα shields και την θωράκιση ενώ σε ένα άλλο τα όπλα. Παρά το γεγονός αυτό η ομοιογενής και καθολική αναβάθμιση των διαστημοπλοίων αποτελεί την πιο ορθή στρατηγική επιλογή.

Κάθε δομικός λίθος της εν λόγω δημιουργίας χαρακτηρίζεται από μια αβάσταχτη μετριότητα.

Πάνω στο σύστημα αναβάθμισης αυτό έρχεται και προσκολλάται και το σύστημα research. Η ανακάλυψη νέων τεχνολογιών χάνει την εξέχουσα θέση που έχει στα υπόλοιπα Civilization games και μειώνεται σε μια επιπλέον διάσταση επιλογών για αναβάθμιση του στόλου. Για την ακρίβεια προσφέρει αναβαθμίσεις σε ακριβώς τα ίδια πράγματα που προσφέρει και το προαναφερθέν σύστημα και λειτουργεί αθροιστικά με αυτό. Δηλαδή έχουμε δύο συστήματα που επιτελούν ακριβώς τον ίδιο σκοπό χωρίς καμία απολύτως διαφοροποίηση.

Ο στόλος εκτός από το να τον χρησιμοποιείται για να κόβετε βόλτες στον γαλαξία χρησιμοποιείται και σε μάχες. Μάχες συμβαίνουν κάθε φορά που αποφασίζετε να βοηθήσετε έναν πλανήτη, όταν πρέπει να αμυνθείτε από επίθεση άλλου παίκτη σε πλανήτη σας ή όταν εισβάλλετε εσείς σε πλανήτη άλλου παίκτη. Και στις τρεις αυτές περιπτώσεις οι μάχες είναι πανομοιότυπες και ακολουθούν το ίδιο μοτίβο. Ελέγχετε τα διαστημόπλοιά σας σε ένα πλέγμα εξάγωνων και με ένα σύστημα εμπνευσμένο από το XCOM. Σε κάθε γύρο μπορείτε να μετακινήσετε το κάθε διαστημόπλοιο και να εκτελέσετε μια ενέργεια με αυτό όπως για παράδειγμα να επιτεθείτε. Δεν υπάρχει ιδιαίτερο στρατηγικό βάθος στην μάχη μιας και όλα σας τα διαστημόπλοια κάνουν πάνω κάτω το ίδιο πράγμα και η ποικιλία των αντιπάλων είναι μηδαμινή. Άμα πάρετε το κολάι του συστήματος ακόμα και στο πιο υψηλό επίπεδο δυσκολίας δεν θα συναντήσετε κάποιο πρόβλημα μιας και το A.I. είναι προβλέψιμο.

Η έλλειψη δυσκολίας χαρακτηρίζει την ολότητα του Starships. Ο συνδυασμός της έλλειψης διαφορετικών προσεγγίσεων τόσο στην μάχη όσο και στην διαχείριση κάνει την όλη εμπειρία αρκετά γραμμική και προβλέψιμη, γεγονός που σκοτώνει το replayability και μειώνει αισθητά την δυσκολία. Η αντοχή εξαρτάται από το μέγεθος του χάρτη που θα επιλέξετε ,από τον ρυθμό με τον οποίον επεκτείνεστε και από το επίπεδο δυσκολίας. Μια παρτίδα μπορεί να διαρκέσει από μερικές ώρες μέχρι μερικές δεκάδες ώρες. Αφού λήξει η παρτίδα αυτή όμως κάθε επόμενη θα είναι λίγο πολύ ίδια με την πρώτη. 

Είναι αρκετά ξεκάθαρο ότι το Starships αναπτύχθηκε πρώτα για iOS και σαν δεύτερη σκέψη για PC. Προφανώς δεν είναι ότι ο Sid Meier ξέχασε πως να φτιάχνει ενδιαφέροντα games αλλά πως σκοπός ήτανε να δημιουργηθεί μια εύπεπτη και απλοϊκή ομογενοποιημένη μάζα ιδεών παρμένων από το turn-based strategy genre και συμβατή με την πιο casual προσέγγιση του mobile gaming. Δεν είναι η αφαίρεση και η απλούστευση το πρόβλημα αυτό καθαυτό όμως μιας και το Civilization Revolution απέδειξε στο παρελθόν πως μια τέτοια προσέγγιση είναι σε θέση να προσφέρει μια ευχάριστη εμπειρία. Το πρόβλημα στο Starships είναι πως μετά την αφαίρεση και την απλούστευση δεν έχει μείνει απολύτως τίποτα άξιο αναφοράς ή άξιο επένδυσης χρόνου.

Οπτικοακουστική απογοήτευση
Με μια ματιά στα screenshots καταλαβαίνει κανείς πως τα γραφικά είναι φτιαγμένα και προσαρμοσμένα στα πλαίσια του mobile gaming. Η έκδοση για PC δεν προσφέρει τίποτα παραπάνω σε αυτά ούτε από πλευράς ρυθμίσεων ούτε από εμφάνισης. Η ποιότητα είναι αισθητά χαμηλή και δυστυχώς δεν συνοδεύεται από κάποια όμορφη αισθητική. Τα animation είναι ανύπαρκτα και τα λίγα που υπάρχουν είναι προχειροφτιαγμένα. Η ίδια λογική επεκτείνεται και στον ηχητικό τομέα. Τα ηχητικά εφέ είναι χαμηλής ποιότητος ενώ το soundtrack είναι αδιάφορο και επαναλαμβανόμενο. Υπάρχουν ελάχιστα voice overs τα οποία είναι μετριότητα και δεν αρκούν για να σώσουν την κάκιστη παρουσίαση του Starships. Γενικά τόσο από άποψη εμφάνισης όσο και από άποψη ήχου το Starships μοιάζει να έχει έρθει από εποχή PS2.

Το όνομα δεν είναι το παν
Το Sid Meier's Starships είναι στο σύνολο του απογοητευτικό. Αποτελεί ένα άδειο κέλυφος καλών ιδεών και υψηλών δυνατοτήτων το οποίο σκοντάφτει σε κάθε του βήμα. Αδυνατεί να προσφέρει μια πιο ελαφριά αλλά ευχάριστη εκδοχή του Strategy genre και αντί αυτού δίνει μια άχρωμη και ξεπλυμένη παρωδία μηδενικού ενδιαφέροντος και βάθους, μια απόλυτη μετριότητα. Δεν αξίζει το όνομα που φέρει στον τίτλο του, δεν αξίζει τα 15€ που κοστίζει και σίγουρα δεν αξίζει να στέκεται δίπλα στα αριστουργήματα της σειράς της οποίας την φήμη καπηλεύεται.

Θετικά:
- Το σύστημα διαχείρισης στόλου έχει κάποιο ενδιαφέρον
- Το γεγονός ότι τα διαστημόπλοια αλλάζουν δυναμικά εμφάνιση καθώς αναβαθμίζονται

Αρνητικά:
- Κακή χρήση του κόσμου που υιοθετεί από το Beyond Earth
- Απλοϊκό gameplay
- Έλλειψη στρατηγικού βάθους
- Απαράδεκτα ελλιπές σύστημα διπλωματίας
- Μονότονες μάχες
- Χαμηλής ποιότητας γραφικά
- Αδιάφορος ήχος

Βαθμολογία
Γραφικά: 4
Ήχος: 5
Gameplay: 6
Αντοχή: 6
Γενικά: 5.5

Αποτυγχάνει σε σχεδόν κάθε επίπεδο παρά τις υψηλές δυνατότητες που είχε.

Σωτήρης Τζατζάκης